ต้อเนื้อ คือ อะไร ต้อเนื้อคือเนื้อเยื่อบุตาที่เกิดความเสื่อมเป็นเนื้อเยื่อแผ่นหนามีเส้นเลือดลักษณะรูปสามเหลี่ยมมีฐานอยู่บริเวณตาขาวและลุกลามเป็นยอดแหลมเข้าไปบนกระจกตามักพบทางด้านหัวตามากกว่าหางตาในบางรายอาจเป็นทั้งหัวตราและหางตา,ต้อเนื้อไม่ใช่เนื้อร้าย หรือมะเร็ง
ต้อเนื้อเกิดขึ้นได้อย่างไร สาเหตุที่แท้จริงยังไม่ทราบแต่พบว่ามีปัจจัยเสี่ยงดังนี้
- การโดนแสงอาทิตย์ หรือ แสงอัลตราไวโอเลตเป็นเวลานานๆ
- การอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีลม,ฝุ่น,ความร้อน,สิ่งสกปรก และความแห้ง
- การสัมผัสสารที่ก่อให้เกิดการระคายเคืองหรือภูมิแพ้เช่นสารเคมี เป็นเวลานานๆ
- มีประวัติบุคคลในครอบครัวเป็นต้อเนื้อ
ต้อเนื้อมีอาการอย่างไร อาจไม่มีอาการใดใด หรืออาจมีอาการระคายเคือง,คันตา,ตาแดง,น้ำตาไหล,หรือถ้าต้อเนื้อลามเข้ากระจกตามากอาจมีผลต่อสายตาทำให้เกิดสายตาเอียง บางครั้งอาจตาพร่าเพราะการกระจายของน้ำตาผิดปกติและมองไม่ชัดได้ในกรณีต้อเนื้อลามมาคลุมส่วนกลางกระจกตาอาจทำให้การมองเห็นลดลง
ต้อเนื้อเป็นอันตรายหรือไม่ ไม่เป็นอันตรายแต่อาจทำให้ระคายเคือง, ตาแดง หรือดูไม่สวยงามปัญหาหลักคือ ต้อเนื้อมีการลุกลามได้และถ้าเป็นมากอาจมีผลทำให้การมองเห็นลดลง อย่างไรก็ตามควรพบจักษุแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยเนื่องจากมีเนื้องอกบางชนิดลักษณะคล้ายต้อเนื้อได้
ต้อเนื้อรักษาอย่างไร ต้องรีบผ่าตัดหรือไม่
- ต้อเนื้อขนาดเล็ก หรือ ไม่มีอาการ ให้หลีกเลี่ยงสาเหตุปัจจัยเสี่ยงต่างๆละป้องกันการลุกลามของต้อเนื้อ ควรพบจักษุแพทย์ตรวจประจำปี
- ต้อเนื้อมีอาการอักเสบหรือระคายเคืองควรพบจักษุแพทย์เพื่อพิจารณาให้หยอดตา ปัจจุบันยังไม่มียาสลายต้อเนื้อได้ ต้องใช้วิธีผ่าตัดลอกออก ไม่ควรซื้อยาหยอดต่อเนื่องเอง เนื่องจากยาบางชนิดมีผลข้างเคียงที่รุนแรง
- ต้อเนื้อขนาดใหญ่ทำให้ระดับการมองเห็นลดลงหรืออักเสบบ่อยจักษุแพทย์อาจแนะนำผ่าตัด ลอกต้อเนื้อ
ยาที่ใช้รักษาต้อเนื้อมีกลุ่มใดบ้าง แพทย์จะพิจารณาให้ยาหยอดตาแล้วแต่อาการและความรุนแรงของการอักเสบของต้อเนื้อเช่น
- ยาต้านฮีสตามีน เป็นยาที่ค่อนข้างปลอดภัย ลดอาการคันระคายเคืองและแดง
- ยาเสตียรอยด์ลดการอักเสบได้ดีมากแต่อาจมีผลข้างเคียงทำให้เห็นต้อหินได้
- ยาน้ำตาเทียม ช่วยในกรณีที่ผิวตาไม่เรียบทำให้การกระจายของน้ำตาดีขึ้น
วิธีการผ่าตัดต้อเนื้อ เป็นการผ่าตัดที่ไม่ยุ่งยาก ใช้เวลาไม่นานโดยฉีดยาชาเฉพาะที่ไม่ต้องนอนโรงพยาบาล แต่ปัญหาที่พบได้หลังผ่าตัดคือการกลับเป็นซ้ำของต้อเนื้อ และอาจมีรอยแผลเป็นขาวบนกระจกตาในกรณีที่เป็นมานาน และต้อเนื้อฝังลึก
ปัจจุบันวิธีการผ่าตัดที่นิยม มี2วิธี
- ลอกต้อเนื้อออกแล้วให้เนื้อเยื่อบุตาเข้ามาคลุมบริเวณที่ลอกออกเองเป็นวิธีที่ง่ายและรวดเร็ว ไม่ค่อยเจ็บหรือระคายคืองมาก แต่โอกาศกลับเป็นซ้ำสูง
- ลอกต้อเนื้อออกแล้วนำเนื้อเยื่อมาเย็บแปะในบริเวณที่ลอกออกไปโดยเนื้อเยื่อที่นำมาใช้อาจเป็นเยื่อบุตาขาวตนเองหรือเนื้อเยื่อรกที่ได้รับการเตรียมไว้วิธีนี้จะใช้เวลาผ่าตัดนานกว่าและอาจมีอาการระคายเคืองหลังผ่าตัดมากกว่าผลดี คือ อัตราการเป็นช้ำน้อยกว่านอกจากนี้การผ่าตัดต้อเนื้อที่กลับเป็นซ้ำหรือกรณีต้อเนื้ออักเสบมาก จักษุแพทย์อาจพิจารณาใช้ยาบางชนิดระหว่างผ่าตัดร่วมด้วยเพื่อโอกาศกลับเป็นซ้ำน้อยลง ปัจจุบันได้มีการนำกาวไฟบรินซึ่งนำมาสมานเนื้อเยื่อระหว่างการผ่าตัดเร็วขึ้นและการระคายเคืองหลังผ่าตัดลดลง
ต้อเนื้อป้องกันได้อย่างไร
- หลีกเลี่ยงแสงแดดในช่วง 10.00-14.00 น. เพื่อลดการโดนแสงยูวีใส่แว่น ที่สามารถป้องกันแสงยูวี และเพื่อป้องกันฝุ่น ลม ควัน
- หลีกเลี่ยงสภาวะแวดลล้อมที่มีลม, ฝุ่น ความร้อน, ควัน, สิ่งสกปรก, ความแห้ง
ศูนย์จักษุ 24 ชั่วโมง ภายใต้การดูแลโดย
นพ.ปานเนตร ปางพุฒิพงศ์
สอบถามเพิ่มเติมที่
ศูนย์จักษุ 24 ชั่วโมง
ชั้น 2 โรงพยาบาลเจ้าพระยา
เวลาทำการ : ตรวจรักษาและดูแลดวงตา ทุกวันจันทร์ – อาทิตย์ ตลอด 24 ชั่วโมง
โทร : 02-022-7644